Okusika Amasavu
Okusika amasavu lye kkubo ly'obujanjabi obukozesebwa okuggyawo amasavu agasigala mu mubiri, naddala mu bifo ebimu ebitayagalibwa. Enkola eno ekozesebwa nnyo mu by'okulabika obulungi era eteekebwa mu nkola abadokita abasomye ennyo era abakugu. Wadde nga okusika amasavu tekusobola kukola nga engeri y'okukendeeza obuzito mu mubiri, kuyamba nnyo okulungiya endabika y'omubiri n'okuggyawo amasavu agatasobola kuggyibwawo na ntambula oba kulya bulungi.
Okusika amasavu kukolebwa kutya?
Okusika amasavu kukolebwa nga bakozesa ekyuma ekiyitibwa cannula, ekisibwa ku kyuma ekisika. Abadokita bakola obutuli obutono mu mubiri gw’omulwadde era bateeka cannula munda okusika amasavu. Enkola eno ekolebwa nga omulwadde awebwa eddagala eriwogga ebitundu ebinaakwatibwako oba ng’asiriikiriziddwa. Oluvannyuma lw’okulongoosa, omulwadde ayambazibwa engoye ezisiba obulungi okuyamba omubiri okukwatagana n’enkyukakyuka ezibaddewo.
Bifo ki mu mubiri ebisinga okusikibwako amasavu?
Ebifo ebisingira ddala okusikibwako amasavu mulimu:
-
Ekida
-
Ebibina
-
Ebigere n’amagulu
-
Emikono
-
Ensingo n’ekifuba
-
Amabega
-
Obwenyi n’amatama
Wabula, kikulu okumanya nti si bifo byonna mu mubiri ebisaanidde okusikibwako amasavu. Abadokita bakola okunoonyereza okumalira ddala nga tebannaba kukola ku mulwadde yenna.
Ani asaanidde okusikibwako amasavu?
Okusika amasavu tekusaanidde buli muntu. Abantu abasinga okuganyulwa mu nkola eno be bano:
-
Abalina obuzito obw’awamu naye nga balina ebitundu ebimu ebigaanye okukendezebwa na ntambula oba kulya bulungi.
-
Abalina omubiri omulungi naye nga balina ebitundu ebimu ebitali mu ndabika nnungi.
-
Abalina obuzito obw’awamu naye nga baagala okulungiya endabika y’omubiri gwabwe.
Abadokita bakola okunoonyereza okw’ennyo ku bulamu bw’omulwadde nga tebannaba kusalawo oba asaanidde okusikibwako amasavu.
Bintu ki ebirina okutegekebwa nga okusika amasavu tekunnabaawo?
Okweteekateeka okusika amasavu kulina okubaamu:
-
Okukyalira omusawo omukugu okwogera ku byetaago byo n’okukebera oba osannidde.
-
Okukola ebipimo by’omusaayi n’ebirala okukakasa nti oli mulamu bulungi.
-
Okukendeeza ku bwenge n’okulekeraawo okufuuwa ssigala okumala wiiki eziwerako nga obukolwa tebunnabaawo.
-
Okulekeraawo okumira eddagala erinnyiza omusaayi okumala ennaku ezimu nga obukolwa tebunnabaawo.
-
Okutegeka omuntu anaakutwala awaka era anaakulabirira oluvannyuma lw’obukolwa.
Bintu ki ebirina okusuubirwa oluvannyuma lw’okusika amasavu?
Oluvannyuma lw’okusikibwako amasavu, omulwadde asobola okusuubira:
-
Okuzimba n’okukuba ebibalagala mu bifo ebyakwatibwako.
-
Okulumwa okutono okuyinza okumala ennaku ntono.
-
Okuvuya omusaayi okutono mu bifo ebyakwatibwako.
-
Okwambala engoye ezisiba obulungi okumala wiiki ntono.
-
Okuddayo ku mirimu egya bulijjo oluvannyuma lwa wiiki emu oba bbiri.
-
Okulaba enkyukakyuka mu ndabika y’omubiri oluvannyuma lwa wiiki ntono, naye ebivuddemu ebyenkanidde ddala birabika oluvannyuma lwa myezi 3-6.
Busika bwa masavu ki obulala obuli?
Waliwo engeri ez’enjawulo ez’okusika amasavu, nga mulimu:
-
Okusika amasavu okw’awamu: Kuno kwe kusinga okukozesebwa era kukwata ku bitundu bingi eby’omubiri.
-
Okusika amasavu okutono: Kukwata ku bitundu bitono eby’omubiri era kutuuka n’okukozesebwa ku bwenyi.
-
Okusika amasavu n’amazzi: Kuno kukozesa amazzi okusaasaanya amasavu nga tebannagasika.
-
Okusika amasavu n’omusana: Kuno kukozesa omusana okusaanuusa amasavu nga tebannagasika.
-
Okusika amasavu n’okunyiga: Kuno kukozesa okunyiga okusaanuusa amasavu nga tebannagasika.
Buli ngeri eno erina emiganyulo n’obuzibu bwayo, era omusawo omukugu y’asalawo engeri esinga okusaanira omulwadde.
Okulabula: Ekiwandiiko kino kya kumanya bukumanya era tekisaanidde kutwalbwa nga amagezi ga musawo. Mwebuuze ku musawo omukugu okufuna okuluŋŋamizibwa n’obujjanjabi obusaanidde.
