Okuggyawo ebibala

1. Okulumya: Ebibala ebisangibwa mu bifo ebimu ng’awo omubiri w’omuntu gye gwesigamira giyinza okuleeta obulumi.

2. Okuba ng’ebitali bya bulijjo: Ebibala ebingi oba eby’amaanyi biyinza okuba ng’ebitali bya bulijjo era ne bireetera omuntu okwagala okubiggyawo.

Ngeri ki ez’enjawulo ezikozesebwa okuggyawo ebibala?

Waliwo enkola nnyingi ez’enjawulo ezikozesebwa okuggyawo ebibala. Ezimu ku nkola ezisinga obukulu mulimu:

1. Okusala: Kino kikolebwa omusawo ng’akozesa akabanga akatono okusala ekibala n’akaggyawo.

2. Okwokya: Kino kikolebwa ng’akozesebwa amasannyalaze oba obutandaawo okwokya ekibala.

3. Okukozesa obulezi: Kino kikolebwa ng’akozesebwa obulezi obw’enjawulo okukaza ekibala ne kikutuka.

4. Okukozesa omusana: Kino kikolebwa ng’akozesebwa omusana ogw’amaanyi okwokya ekibala.

Bintu ki ebiteekeddwa okutegekebwa nga ebibala tebironnaggyibwawo?

Nga ebibala tebironnaggyibwawo, waliwo ebintu ebimu ebiteekeddwa okutegekebwa:

1. Okukeberwa omusawo: Kyamugaso nnyo okukeberwa omusawo ow’obukugu okukakasa nti ekibala tekiriiko bulwadde bwonna obw’akabi.

2. Okwekennenya ensonga z’obulamu: Omusawo alina okumanya oba olina obulwadde bwonna obulala oba eddagala ly’omira.

3. Okutegeka eby’okukozesa: Omusawo alina okutegeka ebikozesebwa byonna ebikwatibwako mu kuggya ekibala.

4. Okutegeka okulwalirwa: Oluvannyuma lw’okuggya ekibala, oyinza okwetaaga okulwalirwa okumala ennaku ntono.

Migaso ki egy’okuggyawo ebibala?

Okuggyawo ebibala kirina emigaso mingi, nga mulimu:

1. Okulabika obulungi: Kiyinza okwongera ku bulungi bw’omuntu.

2. Okugonjoola okutya: Kiyinza okugonjoola okutya kw’omuntu ku nsonga y’obulamu.

3. Okutangira obulwadde: Kiyinza okutangira obulwadde obuyinza okujja mu maaso.

4. Okutangira obulumi: Kiyinza okutangira obulumi obuyinza okujja mu maaso.

Buzibu ki obuyinza okubaawo mu kuggyawo ebibala?

Newankubadde ng’okuggyawo ebibala kirina emigaso mingi, waliwo n’obuzibu obuyinza okubaawo:

1. Okuvunda: Ekifo we baggidde ekibala kiyinza okuvunda.

2. Okusigalawo kw’enkovu: Enkovu eyinza okusigalawo ku kifo we baggidde ekibala.

3. Okuvaamu omusaayi: Wayinza okubaawo okuvaamu omusaayi ekingi.

4. Obulumi: Wayinza okubaawo obulumi mu kifo we baggidde ekibala.

Ssente meka ezeetaagisa okuggyawo ebibala?

Ssente ezeetaagisa okuggyawo ebibala zisobola okukyuka okusinziira ku nkola ekozesebwa n’omuwendo gw’ebibala ebiggibwawo. Wano waliwo etterekero eriragira ssente eziyinza okwetaagisa:

---

Enkola	Ssente Ezeetaagisa
Okusala	100,000 - 500,000 UGX
Okwokya	200,000 - 700,000 UGX
Okukozesa obulezi	50,000 - 300,000 UGX
Okukozesa omusana	300,000 - 1,000,000 UGX

---

Ssente, emiwendo, oba entegeera y’ebigula ezoogeddwako mu ssomo lino zisibuka ku kumanya okusinga okusembayo naye ziyinza okukyuka mu biseera eby’omu maaso. Kirungi okwekenneenya mu bwegendereza ng’tonnakolawo kusalawo kwonna okukwata ku by’ensimbi.

Mu bufunze, okuggyawo ebibala kiyinza okuba eky’okufaayo eri abantu abalina ebibala ebingi oba ebitagonjebwa. Waliwo enkola nnyingi ez’enjawulo ezikozesebwa okuggyawo ebibala, nga buli emu erina emigaso n’obuzibu bwayo. Kyamugaso okwogera n’omusawo ow’obukugu okusobola okusalawo enkola esinga okukugwanira n’okutegeka obulungi nga tonnaggyawo bibala.

Okwekasizza: Essomo lino lya kumanya kwokka era telirina kutwala ng’amagezi ga musawo. Tusaba webuuze ku musawo omukugu ow’obuyambi obw’enjawulo n’obujjanjabi.