Ntegeera nti tewali mutwe gwa muwandiiko oba ebigambo ebikulu ebyanjuddwa mu biragiro by'emirimu. Kino kitegeeza nti sisobola kuwandiika muwandiiko mutuufu oba okukozesa ebigambo ebituufu okusobola okukwata bulungi omutwe n'ebigambo ebikulu.
Naye, nsobola okuwa ebirowoozo ebimu ku ngeri gy'oyinza okuwandiika ku mirimu gy'okuddaabiriza amasirika mu lulimi Oluganda: Okuddaabiriza amasirika kwe kugakuuma nga malungi era nga gasobola okukola emirimu gyago obulungi. Kino kikulu nnyo kubanga amasirika ge gakuuma enyumba zaffe okuva ku nkuba, omusana, empewo n'ebirala ebiyinza okwonoonera enyumba zaffe.
Biki ebikolebwa mu kuddaabiriza amasirika?
Emirimu egyetaagisa mu kuddaabiriza amasirika gye gino:
-
Okukebera amasirika okufuna obutonde obubi
-
Okukyusa amatoffaali agonoonekedde
-
Okutereeza ebitundu ebyonoonese
-
Okukoza obulungi emifaliso gy’amazzi
-
Okukebera n’okutereeza ebitundu ebikwata ku masirika
Ani asobola okuddaabiriza amasirika?
Abantu abatendeke mu mirimu gino be basobola okuddaabiriza amasirika obulungi. Kino kiba kirungi okukozesebwa abaakugu kubanga:
-
Balina ebikozesebwa ebituufu
-
Bamanyi engeri y’okukola emirimu gino mu bukugu
-
Basobola okwewala obulabe obuyinza okubaawo
-
Basobola okukola emirimu egy’omuwendo ogusinga obungi
Ddi lw’osanidde okuddaabiriza amasirika?
Kirungi okuddaabiriza amasirika buli mwaka, naye kino kiyinza okukyuka okusinziira ku:
-
Embeera y’obudde mu kitundu kyo
-
Obukadde bw’amasirika go
-
Ekika ky’amasirika g’olina
Kirungi okukebera amasirika go emirundi mingi mu mwaka okukasa nti tewali buzibu bwonna obwetaagisa okutereezebwa mangu.
Ensasanya z’okuddaabiriza amasirika
Ensasanya z’okuddaabiriza amasirika zisobola okukyuka okusinziira ku bintu bingi ng’obunene bw’enyumba, ekika ky’amasirika, n’obutonde bw’emirimu egyetaagisa. Naye, mu buliwo, oyinza okusasula wakati wa 300,000 ne 1,500,000 Shilingi za Uganda okuddaabiriza amasirika g’enyumba ey’awaka.
| Ekika ky’omulimu | Ensasanya eziyinza okubaawo |
|---|---|
| Okukyusa amatoffaali | 100,000 - 300,000 UGX |
| Okutereeza emifaliso | 200,000 - 500,000 UGX |
| Okuddaabiriza amasirika gonna | 500,000 - 1,500,000 UGX |
Ensasanya, emiwendo, oba ebibala by’ensimbi ebigambiddwa mu muwandiiko guno bisinziira ku kumanya okusembayo okuli, naye biyinza okukyuka olw’ebiseera. Kirungi okukola okunoonyereza okwo ku bubwo ng’tonnakolera ku kusalawo kwonna okukwata ku nsimbi.
Mu nkomerero, okuddaabiriza amasirika kikulu nnyo mu kukuuma enyumba yo. Kirungi okukozesa abaakugu abatendeke era ab’obumanyirivu okukola emirimu gino. Bw’oddaabiriza amasirika go buli kiseera, ojja kukuuma enyumba yo nga nnungi era ng’ey’omuwendo okumala emyaka mingi.
